Çift çizgiden sonsuza dek; Doula

Anne ve aile üyelerini hamilelikten lohusalığa mental ve psikolojik anlamda destek sağlayan Doula, Sevilay Köse, “Doulalığın en temel işlerinden biri de lohusa doulalığıdır. O yüzden annelerin ihtiyacı kadar, onlar istediği sürece bebeklerine de onlara da destek veriyoruz.” dedi.

Anne ve baba adaylarının yolculukları, heyecanları hamilelik belirtilerinden itibaren başlıyor. Günümüzde hamilelik ve doğum telaşlarını, tatlı sıkıntılarıyla rahatlıkla baş edebilmenin avantajlarını sağlayan bir alan var; DOULA... Doğum anında ve sonrasında anne adayını ve ailenin diğer üyelerini fiziksel, psikolojik ve sosyal olarak destekleyen “Doula”nın detaylarını “Süt Perisi” Sevilay Köse'den öğreniyoruz. Merhaba Sevilay hanım, öncelikle kendinizden bahsedebilir misiniz? 37 yaşındayım ve 11 yıllık hemşireyim. Ege Üniversitesi hemşirelik bölümünden mezun oldum. Pek çok alanda çalıştım ama bir süredir emzirme hemşiresiyim.Yaklaşık 7 yıldır da doula olarak doğumlarda anne ve baba adaylarına destek oluyorum. Doğum öncesi onlarla buluşup, ebeveyn adaylarına ve ailelerine doğuma hazırlık eğitimleri ve bebek bakımı-emzirme eğitimleri veriyorum. Bu alanda pek çok iyi kurum ve kuruluştan eğitim aldım. Aslında hala kendimi geliştirmeye devam ediyorum. Sevilay hanım öncelikle şunu sormak istiyorum. Doula ve ebe aynı meslek grubu mu oluyor? HAYIR! Kesinlikle aynı değiller ve olamazlar! Öncelikle doulalık hala meslekleşme yolunda ilerleyen bir kavram. Doula; Gebelikte, doğum anında ve sonrasında anne adayını ve ailenin diğer üyelerini fiziksel, psikolojik ve sosyal olarak destekleyen profesyonel kişidir. Bence anne olacak kadına bu süreçte annelik eden kadındır. Zaten Yunanca'da destek veren kadın anlamına gelir. Bu desteğin sınırları çok nettir! Kesinlikle tıbbi herhangi bir müdahale yapmaz, tıbbi konularda karar vermez. Annenin ve bebeğin sağlığı, doğumun tıbbi takibi tamamen sağlık profesyonellerine aittir. Yani anne adayının doktoru, ebesi ya da hemşiresi bu konuda tek yetkili kişidir. Biz doulalar aslında ebelik mesleğinin en alt basamağı olan destek kısmında yer alıyoruz. Bakın meslek diyorum. Çünkü ebelik tam 4 yıl boyunca okunan ve okul hayatları boyunca da pek çok doğum gören ve tabii ki yaptıran, hem bilimsel hem deneyimsel olarak özellikle bu alanda yetişmiş - yetiştirilmiş bir meslek grubudur. Yani aslında biz ebelik mesleğini Maslow'un temel basamakları piramidinde en üst seviyeye koyarsak doulalık ancak o basamağın en alt kısmıdır. Yani temel ihtiyaçları karşılayan kişi diyebiliriz. Yemek, içmek, hareket etmek doulanın görevleri arasında iken, ebenin görev ve yetkileri sadece temel ihtiyaçları gidermek değil annenin ve bebeğin sağlığı, tıbbi müdahaleler, anne ve bebekle ilgili bir çok hayati şeyin takip süreci de onların mesleği içindedir. Ebelik gerçekten çok kutsal bir meslektir. Asla ikisini birbirine karıştırmamak ve kıyaslamamak gerekir. Peki, doğumlara doula da girebiliyor mu, doğum sırasında anneye nasıl destek sağlıyor? Bu konuda ekip ve hastanenin şartlarına göre hareket ediyoruz. Eğer hekim ve hastane için bir sakıncası yok ise bizler de doğum anında annenin yanında doğumhanede oluyoruz. Doğumhanelere herhangi bir sebeple giremesek bile doğum başladığı andan itibaren anne ve baba adayı eğer isterse doğum boyunca onlara eşlik ediyoruz. Bebeğin gelme anına kadar süreci beraber götürüyoruz. Yemek, içmek, yürümek, duş aldırmak, masaj yapmak gibi pek çok fiziksel desteğin yanında mental ve psikolojik olarak da onları destekliyoruz. Doula ve ebe ilişkileri illla ki bir arada mı yürütülmeli? Tabi öyle olursa, anne adayı için muhteşem olur. Amacımız ortak... Anne ve bebek için tüm çabamız; güzel, keyifli, iyi ki dedikleri bir doğum. Her zaman birlikte çalışma fırsatımız olmuyor ama benim pek çok doğumda ebe ile birlikte çalışma şansım oldu. Bir nevi ona yardımcı gibi oluyorum. Kesinlikle onun işine karışmadığım gibi aslında işini de kolaylaştırdığım oluyor. Burada önemli olan sınırlarınızı iyi bilmeniz. Ben bir hemşire olmama rağmen asla ama asla ebenin yetkili olduğu bir konuda yorum yapmam! Birlikte çalışmak çok keyifli oluyor onu da söylemeden geçemeyeceğim. Karşılıklı saygı ve sevgiyle çok güzel doğumlara eşlik ediyoruz. Günümüzde anne adayları doula konusunu önemsiyor mu? Bu konuda şunu söyleyebilirim; artık pek çok kadın bu hizmetin farkında ve kesinlikle bu hizmetten faydalanıyor. Bakın 16 ülkede, 15 bin kadın üzerinde yapılan çalışmalarda doulalı doğumlarda sezaryen oranında %50, epidural talebinde %60, pitocin (suni sancı) kullanımında %40, ağrı kesici kullanımında %30 oranında düşüş tespit edilmiştir. Bunlar çok yüksek oranlar. Bu oranları göz önüne alırsak aslında talep etme oranımızın da ne derece gerekli olduğunu anlayabiliriz. Bebeklerin kaçıncı ayına kadar desteğiniz sürüyor? Benim sloganım “çift çizgiden sonsuza dek.” Doulalığın en temel işlerinden biri de lohusa doulalığıdır. O yüzden annelerin ihtiyacı kadar, onlar istediği sürece bebeklerine de onlara da destek veriyoruz. Anne adayları ve anneler size nasıl ulaşabilirler? Anne adayları ve anneler, hatta bazen babalar bana instagram hesabımdan rahatlıkla ulaşabiliyorlar. Orada tüm iletişim bilgilerim mevcut. “Doula sevilay” instagram adresim. Hemen yanında da “süt perisi” yazar. Bu bana, canım annelerimin verdiği bir isimdir ve gururla taşıyorum.